Chia sẻ về cuốn sách : “Chuyện con ốc sên muốn biết tại sao nó chậm chạp” của tác giả Luis Sepúlveda
15/04/2022
Cỡ chữ: A- A+
In bài viết
.jpg)
Hồi còn nhỏ, tôi thường thắc mắc rằng sao mùa đông lại lạnh thế? Sao lạnh như vậy mà mọi người vẫn phải hằng ngày đi làm? Những điều hiển nhiên như vậy đôi khi lại khiến người ta đắm chìm trong sự tò mò. Vậy tại sao chúng ta cứ luôn băn khoăn về những điều hiển nhiên như vậy? Để giải đáp thắc mắc tôi thường tìm đến sách, sách cho tôi những giây phút được sống chậm hơn với đời, cho tôi dừng chân bên vệ đường để ngắm nhìn thế giới với con mắt từ tốn nhẹ nhàng và chậm rãi hơn. Đọc sách tôi thấy yên bình lắm! Sách như viên socola đen, khi mới đầu ăn sẽ có vị đắng ngắt nhưng ăn vào phía trong sẽ ăn đến hạnh nhân và cảm thấy hương vị ngọt hơn nhiều.
Dạo gần đây tôi hay bị áp lực với việc học do đó tôi muốn tìm đến một chỗ dựa nhẹ nhàng luôn bên tôi vượt qua những lúc khó khăn. Trong một lần lướt Shopee tôi bị ấn tượng ngay với cái tên dài của cuốn sách mang tên “Chuyện con ốc sên muốn biết tại sao nó chậm chạp” của Luis Sepúlveda.

Thật sự tôi rất bất ngờ với cái tên ấy. Nhìn tên trên bìa sách thôi cũng đủ thấy rằng nhân vật trong cuốn sách chắc đang tò mò đến một điều gì đó. Lý do tại sao ốc sên lại Chậm chạp ư ? Nếu hỏi tôi câu đó chắc có lẽ tôi cũng bó tay. Tôi cũng giống như chú ốc sên trong cuốn sách này, rất háo hức muốn biết lý do vì sao nó chậm chạp.
Sách của Luis Sepúlveda lúc nào cũng như vậy , ngắn nhưng rất sâu sắc. Tôi đã đọc qua cuốn “Chuyện con mèo và con chuột bạn thân của nó”. Và giờ đây là “Chuyện con ốc sên muốn biết tại sao nó chậm chạp”. Trong thế giới của Luis Sepúlveda tôi thấy đa số toàn là động vật, vì thế có lẽ đây là một chủ đề hấp dẫn thu hút bạn đọc trong đó có tôi. Tôi mê cách viết của Luis Sepúlveda lắm! Nào giờ các bạn hãy cùng tôi theo chân chú ốc sên nhỏ bé đi tìm kiếm câu trả lời cho những thắc mắc của chú ấy nhé. Biết đâu trên hành trình đó chúng talại lượm lặt được một số điều hay thì sao? Cũng đón chờ xem chú ấy sẽ làm gì để giải đáp vướng bận trong lòng nào? Thật là thú vị và háo hức có phải không?
Quyển sách được chấp bút bởi Luis Sepúlveda, ông là một nhà báo, nhà văn, nhà cách mạng, nhà đạo diễn nổi tiếng của Chile. Hoạt động chính trị từ rất sớm nên các tác phẩm của ông cũng chịu nhiều ảnh hưởng từ khuynh hướng chống các chế độ độc tài quân sự, chống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc…Cuốn tiểu thuyết đầu tay của Luis Sepúlveda là “Lão già mê đọc chuyện tình” đã được chuyển thể thành phim, được dịch ra 35 thứ tiếng, bán gần 20 triệu bản trên toàn thế giới và mang lại cho tác giả giải Premio de la Crítica en Chile (2001) danh giá. Nhưng vào ngày 16-4-2020, không chỉ tôi mà cả thế giới đều bàng hoàng và lấy làm tiếc thương cho cái chết của Luis Sepúlveda. Ông bị mắc Covid và không thể qua khỏi. Đây thật sự là một mất mát lớn đối với những ai yêu và trân quý cách viết, câu chuyện mà ông truyền tải qua các cuốn sách. Vậy là giờ đây ta sẽ không còn được cầm trên tay những cuốn sách mới bé bé xinh xinh mang tên Luis Sepúlveda.

“Chuyện con ốc sên muốn biết tại sao nó chậm chạp” được xuất bản bởi nhà xuất bản Hội Nhà Văn vào tháng 8 năm 2015 và phát hành bởi Công ty văn hóa và truyền thông Nhã Nam. Cuốn sách chỉ có 82 trang, khổ 14x20.5cm, dù chưa tới 100 trang nhưng phải mất đến một tuần tôi mới hiểu được hết tầng nghĩa mà tác giả đặt để. Bởi nó quá nhân văn và sâu sắc!
Luis Sepúlveda là một tác giả nổi tiếng với những câu chuyện nhỏ, được kể bằng lời văn bình dị và chân thành. Những ai đã đọc qua “Chuyện con mèo dạy hải âu bay” hay “Lão già mê đọc chuyện tình”, thì chắc hẳn sẽ không thể bỏ qua “Chuyện con ốc sên muốn biết tại sao nó chậm chạp”. Ý tưởng để viết nên cuốn sách này là lúc nhà văn và cháu trai của ông - Daniel cùng dạo quanh nơi sân vườn. Cháu trai Daniel kháu khỉnh của ông cứ nhìn chằm chằm mãi vào con ốc sên và thắc mắc một điều rằng “tại sao nó lại chậm chạp đến thế?”. Và thế là cuốn sách này ra đời một phần là để trả lời cho những thắc mắc của biết bao bạn đọc nhỏ, phần còn lại cũng chính là món quà để ông dành tặng cho những đứa cháu đáng quý của mình là Daniel, Auora, Gabriel, Camila và Velentia.
“Chuyện con ốc sên muốn biết tại sao nó chậm chạp” kể về một đàn ốc sên sống tại quê hương bồ công anh, dưới tán cây ô rô xanh tươi mơn mởn và rậm rạp. Đối với chúng, đó là 1 chỗ ở tuyệt vời. Chúng hài lòng với việc sống dưới tán cây rợp bóng mát, ăn hoa bồ công ăn hàng ngày, và không hề có ý định thay đổi điều đó. Ngay cả việc bò ra những đám cỏ non ở cuối đồng cỏ, hay khu vực giáp với vệ đường cũng là những điều chưa bao giờ xuất hiện trong ý nghĩ của chúng. Cuộc sống vốn dĩ luôn lặng lẽ, chậm chạp và đơn giản chỉ gọi nhau với cái tên là “sên” quen thuộc. Cho đến khi một con ốc sên nhỏ tuổi trong số chúng nghĩ rằng thật bất công khi chúng không có đến một cái tên riêng và nhất là nó muốn biết lý do tại sao loài sên lại chậm chạp đến thế. Nó quyết định đến hỏi chú cú xem thế nào. Nhưng chú cú ấy đưa ra câu trả lời không thể thuyết phục được ốc sên. Nó bảo ốc sên chậm chạp là do “vác trên vai một cái vỏ nặng” nhưng nó và cả đàn ốc sên chưa bao giờ thấy cái vỏ trên người là gánh nặng khiến nó chậm chạp cả. Ốc sên trẻ càng lúc càng tò mò hơn. Mặc dù bị đồng loại chế giễu vì những suy nghĩ nổi loạn, có phần điên rồ đó nhưng chú ốc sên bé nhỏ ấy vẫn bỏ ngoài tai lời dèm pha và quyết rời khỏi gia trang ô rô để lên đường kiếm tìm cho mình một cái tên và giải đáp thắc mắc bấy lâu. Thế là một cuộc hành trình mới bắt đầu.
Ốc sên đã băng qua nhiều con đường dài gồ ghề và khó khăn. Hành trình của ốc sên nhỏ đầu tiên gặp được ông Rùa Trí Nhớ.

Cặp đôi chậm chạp tâm sự chuyện đời với nhau. Rùa kể nó vốn là rùa nuôi, được đặt tên đàng hoàng, nhưng khi lớn lên thì bị vứt bỏ. “Thế là rùa đi chậm lại và kể rằng mình từng đến sống hạnh phúc trong một ngôi nhà, nơi không bao giờ thiếu rau xà lách tươi ngon, cà chua chín mọng và nước xi rô dâu tây. Rùa kể lại: Hồi ấy, có một cậu bé chăm sóc nó, cưng chiều nó, và người ta còn làm cho nó một cái giường rơm rất dễ chịu nơi góc vườn. Vào những ngày nắng to, khu vườn ấy là thế giới của nó, còn khi mưa lạnh khiến ngày ngắn lại, rồi khi tuyết rơi biến cái sân thành một nơi không ở nổi, các cậu bé đưa nó vào nhà và cho nó ngủ ở một góc ấm áp và thoải mái.
Lớn lên người ta vứt bỏ nên rùa vốn đang sống trong một gia đình ấm êm trở thành dân vô gia cư, ra đời lăn lộn rồi trở thành lão làng như bây giờ. Nghe xong chuyện của người lại thấy lòng mình buồn hơn. Ốc sên bày tỏ nỗi trăn trở của mình. Cuộc hành trình của ông Rùa với ốc sên vượt qua bao ngày đêm, tìm hiểu biết bao chân lý, bao điều kì diệu. Và cuối cùng, ốc sên cũng có cái tên. Đó là Dũng Khí. Cái tên mà bác Rùa cất công suy nghĩ cho ốc sên ấy khiến nó vui mừng khôn xiết. Thế là vấn đề tên gọi đã được giải quyết.
Rùa dẫn Ốc sên đến mép cỏ ven đường, nó thấy con người cùng những con vật bằng kim loại đang ở đó. Đặc biệt có một con vật to rất to, đang đổ một chất gì đó đen ngòm ra đất. Chất này tiêu diệt hết cây cỏ chỗ đó, và đang lấn sâu dần vào đồng cỏ nơi các loài vật đang sinh sống. Dũng Khí rất lo lắng cho gia trang bồ công anh trước kia của mình. Con người sẽ hủy hoại mảnh đất thân thương của đồng loại ốc sên mất. Sau khi thấy cảnh tượng trên, Ốc sên suy nghĩ một lúc và quyết định từ giã rùa và quay trở về báo tin cho đàn sên của mình biết. Trên đường đi, nó đã gặp và báo tin cho các con vật khác trên đồng cỏ như kiến, sâu chuột chũi,.. và nó dần dần hiểu ra lý do vì sao mình chậm chạp. Khi nó về đến gốc cây ô rô quen thuộc, nó thuyết phục được những con ốc sên trẻ đi theo nó tìm kiếm nơi ở mới, còn những con ốc sên già thì không tin lời nó. Nó cùng với những người anh em trải qua biết bao khó khăn, vất vả để đến được Xứ sở bồ công anh mới. Trên đường đi, Dũng khí luôn là người dẫn đường, hướng dẫn, bảo vệ và che chở những người anh em của mình.
Trải qua một chặng đường dài, dẫn dắt đồng loại của mình đi qua những miền tối, những cánh đồng hoang cho đến lúc bay lơ lửng trên trời, ngủ vùi dưới lớp lá và ngủ qua mùa đông lạnh. Phải nói rằng hành trình tìm ra xứ sở Bồ Công Anh mới là một hành trình rất dài và khó khăn. Nhiều con trong đám ốc sên đi theo Dũng Khí đã bắt đầu than thở. Nhưng đã quyết tâm theo đuổi hành trình này thì những con ốc sên khác bắt buộc phải tin tưởng ở Dũng Khí. Còn với Dũng Khí, đám ốc sên tin tưởng ở nó lại chính là điều khiến nó lo lắng, và rồi, nó nhớ lại bác Trí Nhớ đã nói rằng “một người có dũng khí thực sự cảm nhận thấy nỗi sợ nhưng chế ngự được nỗi sợ ấy”. Chậm, thật chậm nó tiếp tục tiến về phía trước.
Theo chân Dũng Khí, bầy đàn ốc sên đã tìm đến một xứ sở Bồ Công Anh mới và thoáng mát hơn. Không khí của hương gió và hương cỏ cây khiến bọn chúng mãn nguyện vô cùng. Cánh đồng hoa bồ công anh quả thực rất đẹp! Nhờ chuyến đi tìm câu trả lời mà Dũng Khí đã học ra rất nhiều điều và bài học quý giá. Điều quan trọng không phải nó đã đến được Xứ Sở Bồ Công Anh mới mà chính là Dũng Khí đã được khảo nghiệm qua cả chặng đường dài. Nhiều con ốc sên trong bầy giờ đây hoàn toàn tâm phục khẩu phục chú ốc sên trẻ bản lĩnh này! Dũng Khí mang trong mình sự nhiệt huyết của một nhà cách mạng thật sự. Mặc dù vẫn chưa tìm ra câu trả lời cho câu hỏi tại sao ốc sên lại chậm chạp nhưng ngược lại thông qua chuyến hành trình ấy ốc sên đã học ra nhiều điều hơn, giảm bớt nỗi sợ, có một cái tên đầy ý nghĩa và giúp đồng loại thoát khỏi tai ương sinh tồn.
Thành tâm mà nói Luis Sepulveda đã chọn một đề tài hết sức mới mẻ và gần gũi, nội dung chân thật qua những nét bút điêu luyện, tâm huyết. Nhờ nội dung này mà dễ dàng đến với người đọc hơn. Với giọng văn giản dị, nhẹ nhàng, dễ hiểu, có đôi chút hóm hỉnh kể về câu chuyện chú ốc sên Dũng Khí và những loài vật, “Chuyện Con Ốc Sên Muốn Biết Tại Sao Nó Chậm Chạp” phù hợp cho mọi lứa tuổi chứ không chỉ các em thiếu nhi. Bằng sự tài tình trong ngòi bút, Luis Sepulveda cũng đã vẽ ra trước mắt độc giả những hình ảnh thiên nhiên sống động với các loài vật đang sinh sống và có những suy nghĩ, tính cách khác nhau hệt như con người, qua đó mang đến cho độc giả những cảm nhận rất riêng tùy vào từng lứa tuổi hay quan niệm sống, nhưng hơn hết, sau khi đọc và ngấm những gì mà tác giả gửi gắm, mỗi người chắc chắn cũng sẽ rút ra được cho mình những bài học sâu sắc về cuộc sống, về lòng dũng cảm, khát vọng vươn lên và khẳng định cái tôi. Và có lẽ bất kì ai từng đọc “Chuyện con ốc sên muốn biết tại sao nó chậm chạp”, đều bị nghiện ngay từ những dòng dầu của câu chuyện lí thú giàu tính nhân văn như thế này.
“Nổi loạn hay Bản lĩnh? Chấp nhận sống đời tù túng rồi tự diệt vong, hay dũng cảm đối mặt với thách thức để tìm ra chân trời mới?
Theo chân chú ốc sên vượt qua bao gian khổ, bao gian nan ta càng thêm ngưỡng mộ “chú bé” ấy hơn. Dám bỏ ngoài tai những lời dèm pha và sẵn sàng đi tìm câu trả lời cho những thắc mắc của bản thân. Gói gọn trong 82 trang sách là nhiều bài học ý nghĩa. Câu chuyện để lại nhiều bài học đáng giá cho người đọc từ tính cách của ốc sên, hay đến cụ rùa hiền từ, bác cú hay suy tư… Biết rằng tạo hóa ban cho mỗi loài một đặc trưng, mỗi người một đặc điểm và tính cách nhưng phải có người thông minh, có người kém thông minh. Chỉ là chúng ta chưa thực sự khám phá ra chính khả năng của mình mà thôi. Quá trình ấy chắc chắn đòi hỏi bạn phải có thái độ sống tích cực, có hoài bão và lòng dũng cảm để vượt qua khó khăn, vươn tới ước mơ của chính mình. Chậm rãi không có nghĩa là không bao giờ chạm tới đích.
Dù nhanh hay chậm thì đều có ưu điểm của nó. Phải chăng, 'chậm chạp' như chú ốc sên ấy lại mang tới những giá trị lớn lao. Và nhờ có sự chậm chạp ấy, mà chàng Dũng Khí - chú ốc sên trẻ tuổi đã cứu đàn ốc sên khỏi hiểm nguy từ con người, mang lại cuộc sống tốt đẹp, đầy hứa hẹn cho bao đồng loại.
Sẽ không bất ngờ khi tác phẩm của nhà văn Chilê này sẽ chinh phục được trái tim của mọi độc giả trẻ em và người lớn. Cuốn sách này đã chiếm được cả trái tim lẫn suy nghĩ của con người, vì họ nhận ra được giá trị nhân văn mà cuốn sách này mang lại thông qua từng câu từng chữ tưởng chừng đơn giản, đời thường và dễ hiểu. Nhẹ nhàng như một câu chuyện kể cho bé nghe trước khi say giấc nồng, nhưng có lẽ phải mất nhiều năm sau, đứa bé ấy mới đủ lớn khôn để có thể hiểu hết được những triết lí nhân sinh cao đẹp từ thế giới sáng trong, dung dị được kể trong câu chuyện đó.
Một người nếu muốn trưởng thành thì phải trải nghiệm nhiều, gặp gỡ nhiều và cố gắng nhiều. Một người nếu muốn thay đổi hay tự tạo ra số phận cho mình thì phải vượt lên tất cả định kiến và tự tin với con đường mình đã chọn. Đừng bao giờ tự ti vì khuyết điểm của bản thân, đừng vội oán trách những sự việc tồi tệ xảy ra với chúng ta, mà hãy bình tâm và hiểu được ý nghĩa ẩn giấu đằng sau. Bên cạnh đó, Luis Sepúlveda còn có dụng ý sâu xa về tác động của con người với môi trường ngày nay. Mỗi loài vật dù bé nhỏ nhưng cũng phải được tôn trọng, đừng tàn phá thiên nhiên cũng như môi trường sống của chúng. Nếu không thì một ngày nào đó, môi trường của chính con người cũng sẽ bị đe dọa. Không biết những ai đã đọc cuốn sách này có để ý tới chi tiết mà nhà văn miêu tả về con người không, tuy chỉ là hoàn cảnh phụ mà tác giả nhắc đến nhưng tôi thấy rất đúng. Con người thì luôn tấp nập, bận rộn, không tự đi bằng chính đôi chân của mình, mà phụ thuộc vào máy móc quá nhiều.
Cuốn sách này làm tôi nhớ đến câu chuyện vòng tròn hoàn hảo: Có một vòng tròn rất tự hào vì vẻ tròn trịa, hoàn hảo của mình. Bỗng dưng một ngày nó bị khuyết một góc hình tam giác, nó vô cùng đau khổ vì vẻ ngoài không còn đẹp như ban đầu. Khuyết một góc, nó di chuyển chậm chạp hơn, nhưng nhờ đó, lần đầu tiên nó có thể vừa đi vừa trò chuyện cùng các con vật, ngắm hoa mọc ven đường, và chứng kiến rất nhiều câu chuyện thú vị, điều mà trước đó, do luôn di chuyển quá nhanh nó chưa bao giờ được thấy.
Con người cùng nhau sống trên một địa cầu, hình tròn trong mắt người này, chẳng thể biến thành hình vuông trong mắt người khác, nhưng những điều ấy không có nghĩa là tất cả đều có một cuộc đời giống nhau. Có người sinh ra với tứ chi, có người nhiều hơn, hoặc ít hơn, người có hoàn cảnh giàu có, người nghèo khổ, có người sống lạc quan, có người bi quan,… những điều kiện xung quanh và hơn hết là bản chất của mỗi người sẽ phân biệt những cuộc đời với nhau. Thế nên tôn trọng sự khác biệt của những cuộc đời, cũng chính là tự tôn trọng cuộc đời mình.
Tôi nhớ có một câu nói mà rất hợp với bài học được rút ra từ “Chuyện con ốc sên muốn biết tại sao nó chậm chạp" đó là
“Đừng sống 1 năm với 75 lần
Rồi gọi nó là CUỘC ĐỜI.”
Thật đúng như vậy đấy các bạn.
Rất rất rất nhiều người chấp nhận cuộc sống đi làm ngày 8 tiếng với công việc ổn định, tối về xem phim, cà phê, nhậu nhẹt.... mà chẳng hề có một ý chí và tinh thần phấn đấu nào cả. Họ chấp nhận sống một cuộc đời bình thường, ngày qua ngày, dòng đời trôi êm ả như thế. Chẳng bao giờ chịu thay đổi, trong câu chuyện cũng thế, những con ốc không muốn thay đổi đã chết vì không chịu di tản cùng với đồng loại của mình.
Tôi gấp sách lại mà vẫn có nhiều điều bâng khuâng quá!
Cuộc sống đôi khi nên trôi qua chậm rãi để còn kịp ngắm nhìn mọi thứ. Có thể là những thứ đẹp nhất, mà cũng có thể là những thứ xấu nhất. Nhưng được cảm nhận còn hơn là cắm mặt vào những thứ vô nghĩa.
Trong hành trình kia, ốc sên cuối cùng cũng biết được giá trị của sự chậm chạp, nó biết được thượng đế tạo ra giống loài của nó để mang sứ mệnh chậm chạp. Nó chậm chạp nên mới trông thấy những gì mà các sinh vật nhanh nhẹn đã bỏ lỡ, mới có thể cảm nhận được sự tĩnh lặng của thế gian, cũng như dừng lại đúng những khoảnh khắc cần thiết. Chậm chạp để cảm nhận được những điều tuyệt vời mà sự nhanh nhẹn đã bỏ lỡ: đó là âm thanh và sắc màu kỳ diệu của cuộc sống, như là tiếng gió reo và ánh sáng rực rỡ của chiếc cầu vồng. Nếu chưa từng muốn sống khác đi, có lẽ Dũng Khí sẽ vĩnh viễn nghĩ rằng, chậm chạp là nhược điểm của giống loài nhà nó, chứ không phải là một sứ mệnh thiêng liêng đến như vậy. Con người chúng ta cũng vậy, muốn nhanh, muốn đỡ mất thời gian, muốn có kết quả càng sớm càng tốt mà quên mất rằng sự chậm chạp cũng có giá trị riêng. Chậm lại một chút, bạn mới có được sự tĩnh lặng trong tâm hồn. Mà bản thân sự tĩnh lặng cũng chính là một món quà đó. Và không phải tự nhiên mà tạo hóa ban cho ốc sên một cái vỏ trên lưng như thế. Nó không hề nặng và cũng không cản trở quá trình di chuyển của một con nào cả. Nhờ cái vỏ ấy mà ốc sên có thể chống mưa, chống rét, được rút mình vào trong chiếc vỏ để ngủ và hơn hết là tránh những tai ương họa lớn bất chợt ập vào đời nó.
Có một câu hỏi tôi thấy rất tâm đắc và bạn cũng nên hỏi với chính bản thân mình: “Đừng bao giờ chấp nhận một cuộc sống tầm thường. Hãy đóng một bộ phim cháy phòng vé mà ở đó bạn là nhân vật chính.”
Kết thúc tác phẩm dư vị đọng lại trong tôi vẫn cứ đang âm ỉ. Thật khó để quên đi cuốn sách này. Những điều đẹp đẽ trong cuốn sách này tôi xin giữ mãi để làm bài học, hành trang để bước đến tương lai. Quả thật cuốn sách này không chỉ dành riêng cho thiếu nhi mà tôi nghĩ bất cứ ai, bất kì độ tuổi nào cũng đều nên đọc quyển này. “Mỏng nhưng sâu” là câu nói mà tôi dành cho cuốn sách này. Chỉ tiếc rằng nhân loại không còn được đọc những cuốn sách bổ ích như vậy nữa. Nhưng tôi tin rằng những cuốn sách mà ông đã cho ra đời sẽ mãi là những tác phẩm bền bỉ với thời gian, trường tồn và mãi mãi. Cảm ơn một đời cống hiến của Luis Sepúlveda . Cảm ơn “Chuyện con ốc sên muốn biết tại sao nó chậm chạp” đã cho tôi những “viên kim cương” cực kì quý giá. Sống trong một cuộc sống hối hả và đầy bon chen, đọc cuốn này thấy tâm hồn dịu lại. Chậm chạp để bước tiến chứ không phải để lùi.

Võ Mỹ Nhung. Lớp 11 văn. Trường THPT chuên Lê Quý Đôn